تابستان، فصل آفتاب، تعطیلات و فعالیتهای بیرون از خانه است؛ فصلی که بسیاری از ما انتظارش را میکشیم. اما برای میلیونها نفر در سراسر جهان که با دیابت زندگی میکنند، این فصل گرم میتواند خطرات پنهانی برای سلامت پاها، به ویژه خطر عفونت زخم دیابتی در تابستان به همراه داشته باشد.
شاید فکر کنید گرما تنها باعث تعریق بیشتر میشود، اما حقیقت این است که تغییرات دمایی و محیطی در تابستان، میتواند مجموعهای از عوامل را فعال کند که به طور چشمگیری خطر عفونت پای دیابتی را افزایش میدهند. آیا تا به حال به این فکر کردهاید که چگونه یک روز گرم تابستانی میتواند به یک زخم کوچک، فرصت تبدیل شدن به یک عفونت جدی را بدهد؟ بیایید با هم این پدیده را واکاوی کنیم و دلایل علمی آن را کشف کنیم. ین مقاله به شما دیدگاهی نو ارائه میدهد که شاید تاکنون به آن نیندیشیدهاید.
کلینیک امیدنو، درمان زخم پای دیابتی
کلینیک امید نو، برترین کلینیک تخصصی زخم، با بهره گیری از پزشکان متخصص و مشاوره تغدیه دیابت نه تنها کمک به درمان عفونت زخم پای دیابتی میکند، بلکه با خدمات درمانی متنوع و به روز، راه حل موثری جهت درمان زخم پای دیابتی، بهبود زخم دیابتی و پیشگیری از زخم دیابت را به بیماران دیابتی ارایه میکنند.
خطر عفونت زخم دیابتی در تابستان
با گرم شدن هوا در تابستان، خطر عفونت زخم پای دیابتی افزایش مییابد. عوامل متعددی مانند تعریق زیاد، پوشیدن کفشهای نامناسب و افزایش فعالیتهای بیرون از خانه در این فصل، احتمال بروز این عارضه را بیشتر میکنند. با این حال، با رعایت راهکارهای پیشگیرانه میتوان از این خطرات جلوگیری کرد.
توجه: درصدهای زیر تخمینی و بر اساس مطالعات کلی در این زمینه هستند و ممکن است برای هر فرد بسته به شدت دیابت، کنترل قند خون و سابقه پزشکی متفاوت باشد.
عامل تشدیدکننده زخم پای دیابتی در تابستان |
درصد تقریبی افزایش خطر بروز زخم و عفونت | راهکار پیشنهادی (پیشگیری و مدیریت) |
تعریق و رطوبت | تا ۳۰% | اطمینان از خشک نگه داشتن پاها، به ویژه بین انگشتان. استفاده از جورابهای جاذب رطوبت (مثل نخی یا بامبو) و تعویض آنها در طول روز. استفاده از پودرهای جاذب رطوبت در صورت لزوم. |
کفشهای تابستانی نامناسب | تا ۵۰% | همیشه کفشهای بسته، راحت و محافظتکننده بپوشید. از صندل، دمپایی و کفشهای نوکباز خودداری کنید. قبل از پوشیدن کفش، داخل آن را برای اطمینان از نبود جسم خارجی بررسی کنید. |
خشکی و ترکخوردگی پوست | تا ۳۵% | استفاده روزانه از لوسیونهای مرطوبکننده مخصوص پا (بجز بین انگشتان). اجتناب از آب داغ برای شستشوی پاها. |
افزایش فعالیتهای بیرون از خانه | تا ۷۰% | همیشه از کفشهای محافظتکننده در هنگام فعالیتهای بیرون از خانه (حتی در حیاط خانه یا کنار استخر) استفاده کنید. هرگز با پای برهنه روی سطوح داغ یا ناهموار راه نروید. |
نوروپاتی دیابتی (کاهش حس) | عامل اصلی و تشدیدکننده | بررسی روزانه و دقیق پاها برای هرگونه قرمزی، تورم، تاول، بریدگی یا تغییر رنگ (حتی با آینه یا کمک دیگران). کنترل دقیق قند خون برای جلوگیری از پیشرفت نوروپاتی. |
بیماری شریان محیطی (PAD) (کاهش جریان خون) | عامل اصلی و تشدیدکننده | مدیریت دقیق قند خون، فشار خون و چربی خون. ترک سیگار به طور کامل. ورزش منظم و تحت نظارت پزشک برای بهبود گردش خون. |
عدم آگاهی و تاخیر در درمان | تشدید عوارض جدی | افزایش آگاهی در مورد مراقبت از پای دیابتی و علائم هشدار دهنده. مراجعه فوری به پزشک یا متخصص زخم در صورت مشاهده هرگونه زخم، عفونت یا تغییر مشکوک در پا. |
تعریق و رطوبت دروازهای برای عفونت زخم پای دیابتی
یکی از بارزترین ویژگیهای تابستان، تعریق زیاد است. بدن برای خنک نگه داشتن خود، عرق تولید میکند، اما این مکانیسم طبیعی میتواند برای افراد دیابتی مشکلساز باشد. پوست مرطوب، به خصوص در نواحی بین انگشتان پا یا زیر کف پا، محیطی ایدهآل برای رشد باکتریها و قارچها فراهم میآورد. این رطوبت مداوم، سد دفاعی طبیعی پوست را تضعیف کرده و آن را مستعد نرم شدن (مَسریشن) میسازد. مسریشن باعث میشود پوست به راحتی شکننده شده و کلاژنهای آن آسیب ببینند، که این امر نفوذ میکروارگانیسمهایی چون استافیلوکوک اورئوس (Staphylococcus aureus) و انواع قارچهای کاندیدا را تسهیل میکند. حتی یک ترک میکروسکوپی در پوست، میتواند مسیری برای ورود این عوامل بیماریزا به بافتهای زیرین و آغاز عفونت پای دیابتی باشد.
علاوه بر این، افراد مبتلا به نوروپاتی دیابتی (آسیب عصبی) ممکن است در تنظیم تعریق خود مشکل داشته باشند (آنهیدروز یا افزایش تعریق در نواحی غیرمعمول). این ناهنجاری در تعریق، وضعیت را پیچیدهتر میکند و به عوامل افزایش عفونت زخم پای دیابتی اضافه میشود. راهکار پیشنهادی: اطمینان از خشک نگه داشتن پاها، به ویژه بین انگشتان. استفاده از جورابهای جاذب رطوبت و تعویض آنها در طول روز. استفاده از پودرهای جاذب رطوبت در صورت لزوم (با مشورت پزشک)
منبع:
https://diabetes.org/health-wellness/diabetes-and-your-feet/foot-care-tips
خطر عفونت زخم دیابتی در تابستان: از صندل تا تاول
در روزهای گرم تابستان، بسیاری تمایل به پوشیدن کفشهای بازتر مانند صندل یا دمپایی دارند. یک پیادهروی کوتاه کنار استخر با دمپایی نامناسب یا قدم زدن در مرکز خرید با صندلهایی که پا را به خوبی نگه نمیدارند، میتواند به سرعت منجر به ساییدگی، تاول یا حتی فرو رفتن یک سنگریزه کوچک در پا شود. این تاولها و جراحات، به ویژه برای بیماران دیابتی که حس عمقی (حس لامسه و درد) در پاهایشان کاهش یافته (نوروپاتی محیطی) بسیار خطرناک است. چرا که ممکن است بدون اینکه فرد متوجه شود، به یک زخم پای دیابتی تبدیل شوند.
تغییرات فصلی در جنس کفشها نیز مهم است. بسیاری از کفشهای تابستانی از موادی ساخته شدهاند که ممکن است تهویه مناسب نداشته باشند یا باعث اصطکاک بیشتر شوند، که خود میتواند به افزایش خطر عفونت زخم پای دیابتی کمک کند. راهکار پیشنهادی: همیشه کفشهای بسته، راحت و محافظتکننده بپوشید. از صندل، دمپایی و کفشهای نوکباز خودداری کنید. قبل از پوشیدن کفش، داخل آن را برای اطمینان از نبود جسم خارجی یا نقاط تیز بررسی کنید.
این مجموعه ارایه دهنده انواع کفش زخم پای دیابتی میباشد.
منبع:
https://www.niddk.nih.gov/health-information/diabetes/overview/preventing-problems/foot-care
خطر عفونت زخم دیابتی در تابستان: خشکی و ترکخوردگی پوست
ممکن است عجیب به نظر برسد که در کنار تعریق زیاد، خشکی پوست نیز در تابستان یک عامل خطر باشد. اما قرار گرفتن در معرض آفتاب شدید، باد، و استفاده از تهویه مطبوع، میتواند منجر به از دست دادن رطوبت پوست و خشکی آن شود. این خشکی ناشی از از دست رفتن آب از لایه بیرونی پوست (اپیدرم، به ویژه لایه شاخی) در اثر تبخیر زیاد، نور مستقیم خورشید و باد است.
پوست خشک، به خصوص در پاشنه پا و کنارهها، مستعد ترکخوردگی است. این ترکها، هرچند کوچک، میتوانند مانند شکافهایی عمل کنند که باکتریها از طریق آنها به عمق پوست نفوذ کرده و منجر به عفونت زخم پای دیابتی شوند. راهکار پیشنهادی: استفاده روزانه از لوسیونهای مرطوبکننده مخصوص پا (بجز بین انگشتان) برای جلوگیری از خشکی. اجتناب از حمامهای آب داغ و دوشهای طولانی که پوست را خشک میکنند.
منبع:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK481900/
فعالیتهای بیرون از خانه و افزایش ریسک آسیب
تابستان فرصتی برای افزایش فعالیتهای بدنی و حضور در طبیعت فراهم میکند. پیادهروی در ساحل، باغبانی، یا حتی قدم زدن با پای برهنه روی آسفالت داغ یا چمنهای ظاهراً بیخطر، ممکن است وسوسهانگیز باشد. اما این فعالیتها، به ویژه برای افراد دیابتی که پاهایشان آسیبپذیرتر است، میتواند خطر آفرین باشد. آسفالت داغ میتواند باعث سوختگیهای درجه بالا شود که به دلیل نوروپاتی احساس نمیشوند.
هرگونه آسیب کوچک، بریدگی یا خراش از خار و خاشاک، در صورت عدم توجه فوری، به سرعت میتواند به یک زخم پای دیابتی تبدیل شده و مستعد عفونت پای دیابتی در گرما شود. راهکار پیشنهادی: همیشه از کفشهای محافظتکننده در هنگام فعالیتهای بیرون از خانه (حتی در حیاط خانه یا کنار استخر) استفاده کنید. هرگز با پای برهنه روی سطوح داغ یا ناهموار راه نروید.
منبع:
https://www.foothealthfacts.org/article/avoid-risks-of-summer-heat-to-diabetic-feet
نوروپاتی و رگهای خونی: پنهانکنندههای خاموش خطر
نوروپاتی دیابتی (آسیب عصبی) و بیماری شریان محیطی (PAD) دو عارضه شایع دیابت هستند که خود به خود در تابستان بدتر نمیشوند، اما تأثیر عوامل فصلی را تشدید میکنند. نوروپاتی باعث کاهش حس درد و فشار میشود، به طوری که فرد متوجه زخم یا تاولهای کوچک نمیشود تا زمانی که به عفونت تبدیل شوند. در موارد پیشرفتهتر، نوروپاتی میتواند به پای شارکو (Charcot Foot) منجر شود؛ حالتی که استخوانها و مفاصل پا به دلیل کاهش حس، آسیبپذیر شده و با فعالیتهای فصلی و افزایش فشار، ممکن است دچار تغییر شکلهای شدید و شکستگیهای بدون درد شوند که خود زمینهساز زخمهای عمیق و عفونتهای جدی است.
از طرف دیگر، PAD جریان خون به پاها را کاهش میدهد، که این امر توانایی بدن برای مبارزه با عفونتها و بهبود زخمها را به شدت کاهش میدهد. در تابستان، زمانی که پوست بیشتر در معرض آسیب و رطوبت قرار دارد، این دو عامل زمینهساز، نقش پررنگتری در عوامل افزایش عفونت زخم پای دیابتی ایفا میکنند. راهکار پیشنهادی: کنترل دقیق قند خون برای پیشگیری از پیشرفت نوروپاتی و مشکلات عروقی. مدیریت دقیق فشار خون و چربی خون. ترک سیگار به طور کامل. ورزش منظم (طبق توصیه پزشک) برای بهبود گردش خون.
منابع:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diabetic-neuropathy/diagnosis-treatment/drc-20371587
https://www.heart.org/en/health-topics/diabetes/diabetes-complications-and-risks/peripheral-artery-disease–diabetes
رصد خاموشترین تغییرات برای پیشگیری از زخم دیابت
یکی از مهمترین و کمهزینهترین راهکارها برای جلوگیری از عوارض جدی در پای دیابتی، معاینه روزانه پاها توسط خود فرد است. از آنجایی که نوروپاتی حس درد را کاهش میدهد، ممکن است یک تاول کوچک یا خراشیدگی بدون درد باقی بماند و به سرعت تبدیل به زخم و عفونت شود. هر روز، قبل از پوشیدن کفش یا بعد از حمام، پاهای خود را به دقت بررسی کنید. به دنبال هرگونه قرمزی، تورم، تغییر رنگ (به خصوص تیرگی)، بریدگی، خراش، تاول، ترکخوردگی، خشکی بیش از حد، یا ترشح باشید.
استفاده از یک آینه کوچک برای دیدن کف پا و بین انگشتان ضروری است. همچنین، از یکی از اعضای خانواده بخواهید که در این معاینه به شما کمک کند. این رصد مداوم، میتواند کوچکترین تغییرات را در نطفه شناسایی کرده و به شما فرصت دهد تا قبل از جدی شدن مشکل، به متخصص مراجعه کنید. راهکار پیشنهادی: بررسی روزانه و دقیق پاها (حتی با کمک آینه یا شخص دیگر) برای هرگونه قرمزی، تورم، تاول، بریدگی یا تغییر رنگ. آموزش به خانواده برای کمک به مشاهده تغییرات.
خطر عفونت زخم دیابتی در تابستان : نحوه حفظ سلامت پا
با توجه به تمامی این عوامل، روشن است که چرا تابستان میتواند فصل پرخطری برای درمان عفونت زخم پای دیابتی در گرما باشد. اما با آگاهی و مراقبتهای صحیح، میتوان از این خطرات پیشگیری کرد. درمان زخم پای دیابتی به محض تشخیص، و رعایت نکات پیشگیرانه، حیاتی است. کلینیک امیدنو به عنوان یک مرکز تخصصی در درمان زخم پای دیابتی، بر اهمیت آموزش و پیشگیری تأکید دارد.
اگر کوچکترین زخمی در پاهای خود مشاهده کردید، یا نشانههایی از عفونت پای دیابتی (مانند قرمزی، تورم، گرما، درد یا ترشح) داشتید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. تعلل در این موارد میتواند به عوارض جدی و حتی قطع عضو منجر شود. مراقبتهای مداوم و تخصصی، به خصوص در فصول گرم، میتواند سلامت پاهای شما را تضمین کرده و از عفونت پای دیابتی جلوگیری کند. کلینیک امیدنو همواره در کنار شماست تا با ارائه بهترین خدمات، به حفظ سلامتی شما کمک کند و تابستانی امن و بدون دغدغه را برای پاهای شما به ارمغان آورد.
کلینیک تخصصی زخم دیابت امیدنو: پیشگیری از زخم دیابت
کلینیک تخصصی زخم امیدنو، برترین کلینیک درمان زخم پای دیابتی و پیشگیری از زخم دیابت با کمک مشاوره تغدیه دیابت و خدمات درمان با آنتی بیوتیک برای درمان عفونت زخم دیابتی همراه بیماران است.
همچنین در این مرکز برای ترمیم زخم پای دیابتی خدمات پزشکی مانند: خدمات بایوفیلر (بایو فیلر)، خدمات پانسمان نوین ، خدمات اوزون تراپی، خدمات پلاسما تراپی، خدمات پی آر پی PRP ، خدمات لایت تراپی، خدمات الکتروکوتر ، خدمات وکیوم تراپی، خدمات لیزر نور آبی ارایه میکند. بیماران دیابتی میتوانند برای تعیین وضعیت عروق از خدمات ارزیابی عروق اندامی و جریان گردش خون در پاها از تستهای ABI و TBI در این مرکز بهره ببرند.